“Lắng nghe như nước, chảy vào đâu, thấm vào đấy” – câu tục ngữ này ẩn chứa lời khuyên sâu sắc về tầm quan trọng của kỹ năng lắng nghe. Cũng như nước, khả năng lắng nghe cần được rèn luyện từ nhỏ để giúp trẻ phát triển toàn diện. Vậy làm sao để dạy trẻ kỹ năng lắng nghe hiệu quả? Hãy cùng KỸ NĂNG MỀM khám phá bí mật của giáo án đặc biệt này!
Tầm Quan Trọng Của Kỹ Năng Lắng Nghe Đối Với Trẻ Em
Kỹ năng lắng nghe không chỉ là khả năng nghe mà còn là khả năng hiểu, phân tích và phản hồi thông tin một cách hiệu quả.
Lợi Ích Của Việc Lắng Nghe Đối Với Trẻ:
- Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp: Khi trẻ biết lắng nghe, chúng sẽ có khả năng thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng của người khác, tạo nên những mối quan hệ bạn bè, gia đình tốt đẹp và bền vững.
- Phát triển khả năng giao tiếp: Lắng nghe giúp trẻ trau dồi vốn từ vựng, ngữ pháp, đồng thời tăng khả năng diễn đạt, phản biện và giao tiếp hiệu quả.
- Nâng cao khả năng học tập: Trẻ biết lắng nghe sẽ tiếp thu kiến thức tốt hơn, ghi nhớ thông tin lâu hơn, đồng thời phát triển khả năng tư duy, sáng tạo và giải quyết vấn đề.
- Tăng cường sự tự tin: Khi trẻ được lắng nghe và thấu hiểu, chúng sẽ cảm thấy được tôn trọng và trân trọng, từ đó tự tin hơn trong giao tiếp và thể hiện bản thân.
Bí Quyết Dạy Kỹ Năng Lắng Nghe Cho Trẻ Theo Phương Pháp “Lắng Nghe Như Nước”:
1. Lắng Nghe Chân Thành: “Nước Rõ, Thấu Đáy Lòng Người”
- Tạo bầu không khí ấm áp, thoải mái: Cha mẹ và giáo viên nên tạo không gian yên tĩnh, ấm áp để trẻ cảm thấy thoải mái và tự tin chia sẻ.
- Luôn giữ thái độ tôn trọng, đồng cảm: Không ngắt lời, cười nhạo hay phê phán trẻ. Hãy thể hiện sự quan tâm, đồng cảm bằng ánh mắt, cử chỉ, ngôn ngữ cơ thể.
- Đặt câu hỏi mở, khích lệ trẻ chia sẻ: Thay vì hỏi “Con có chuyện gì vậy?”, hãy hỏi “Con có thể kể cho mẹ nghe về ngày hôm nay của con được không?”
2. Lắng Nghe Chủ Động: “Nước Luôn Dòng Chảy, Không Dừng Nghỉ”
- Tập trung vào lời nói của trẻ: Tắt điện thoại, hạn chế các tác động bên ngoài để tập trung hoàn toàn vào lời nói của trẻ.
- Gật đầu, đáp ứng bằng lời nói: Thể hiện sự chú ý bằng cách gật đầu, đáp lại bằng những câu ngắn gọn như “Ừ”, “Vâng”, “Mẹ hiểu rồi”.
- Hỏi lại để xác nhận thông tin: “Con có nghĩa là…?” hoặc “Con có thể nói rõ hơn về…?”
3. Lắng Nghe Thấu Hiểu: “Nước Ngấm Sâu, Dưỡng Hồn”
- Cố gắng hiểu cảm xúc của trẻ: Quan sát ngôn ngữ cơ thể, sắc mặt, giọng điệu của trẻ để nắm bắt cảm xúc của chúng.
- Đặt mình vào vị trí của trẻ: Hãy thử suy nghĩ như trẻ, cảm nhận thế giới qua lăng kính của chúng để hiểu rõ tâm tư, nguyện vọng của trẻ.
- Chia sẻ cảm xúc của mình: “Mẹ hiểu con đang rất buồn vì…”, “Mẹ cũng từng trải qua điều tương tự như con…”.
Giáo Án Dạy Kỹ Năng Lắng Nghe Cho Trẻ:
Giới Thiệu
Giáo án này dành cho trẻ từ 4-6 tuổi, tập trung rèn luyện kỹ năng lắng nghe thông qua các hoạt động vui chơi, học tập và trò chơi.
Nội Dung Giáo Án:
-
Hoạt động 1: “Truyện Cổ Tích Lắng Nghe”:
- Chuẩn bị: Chọn một câu chuyện cổ tích ngắn gọn, dễ hiểu.
- Thực hiện: Giáo viên kể chuyện, nhấn mạnh vào ngữ điệu, biểu cảm, tạo sự hấp dẫn cho trẻ.
- Học tập: Sau khi kể chuyện, giáo viên đặt câu hỏi về nội dung câu chuyện, yêu cầu trẻ kể lại câu chuyện bằng ngôn ngữ của riêng mình.
-
Hoạt động 2: “Trò Chơi Đoán Câu Chuyện”:
- Chuẩn bị: Chuẩn bị một số đồ vật (ví dụ: quả bóng, con gấu bông…).
- Thực hiện: Giáo viên đưa ra một đồ vật, yêu cầu trẻ đoán xem đồ vật đó xuất hiện trong câu chuyện nào.
- Học tập: Trẻ phải lắng nghe câu chuyện, ghi nhớ chi tiết để đưa ra câu trả lời chính xác.
-
Hoạt động 3: “Gương Mặt Biểu Cảm”:
- Chuẩn bị: Chuẩn bị một số hình ảnh minh họa các biểu cảm vui, buồn, giận, sợ.
- Thực hiện: Giáo viên mô tả một tình huống, trẻ lắng nghe và chọn hình ảnh biểu cảm phù hợp với tình huống đó.
- Học tập: Hoạt động này giúp trẻ phát triển khả năng nhận diện và diễn đạt cảm xúc thông qua lời nói và hình ảnh.
Đánh Giá
- Quan sát thái độ, sự tập trung của trẻ trong các hoạt động.
- Đánh giá khả năng ghi nhớ, kể chuyện, diễn đạt cảm xúc của trẻ.
- Khuyến khích, động viên trẻ, tạo động lực để trẻ tiếp tục rèn luyện kỹ năng lắng nghe.
Kết Luận:
“Lắng nghe như nước” không chỉ là một câu tục ngữ mà còn là một phương pháp giáo dục hiệu quả. Hãy dành thời gian để rèn luyện kỹ năng lắng nghe cho trẻ từ nhỏ, giúp trẻ phát triển toàn diện và thành công trong cuộc sống.
“
Hãy liên hệ KỸ NĂNG MỀM qua số điện thoại 0372666666 hoặc đến địa chỉ 55 Tô tiến thành, Hà Nội để được tư vấn thêm về các chương trình đào tạo kỹ năng mềm dành cho trẻ em. Chúng tôi có đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, sẵn sàng hỗ trợ quý phụ huynh và giáo viên trên hành trình giúp trẻ phát triển toàn diện.
Lưu ý: Bài viết này mang tính chất tham khảo, không thay thế cho lời khuyên chuyên nghiệp từ các chuyên gia.